محمدرضا گلزار ♥ گلزاریا

وقتی گفته‌های حاج‌آقا دهنوی تلویزیون در زمینه روابط زناشویی، مدرن‌تر از نصیحت‌های روان‌پزشک “آتش بس ۲” جلوه‌ می‌کند

قسمت اول آتش‌بس یک کمدی رمانتیک قابل قبول بود که در زمان خودش از جامعه، پیش بود، و به لطف حضور دلنشین بازیگران اصلی‌اش، محمدرضا گلزار و مهناز افشار، موفق شد به فروش قابل توجهی نیز دست پیدا کند. حالا و پس از گذشت نزدیک به ده سال، تهمینه میلانی قسمت دوم این فیلم را ساخته است. قسمت دومی که در اغلب لحظات.....

• بقیه در ادامه مطلب
  

وقتی گفته‌های حاج‌آقا دهنوی تلویزیون در زمینه روابط زناشویی، مدرن‌تر از نصیحت‌های روان‌پزشک “آتش بس ۲” جلوه‌ می‌کند

کافه سینما – آریان گلصورت: قسمت اول آتش‌بس یک کمدی رمانتیک قابل قبول بود که در زمان خودش از جامعه، پیش بود، و به لطف حضور دلنشین بازیگران اصلی‌اش، محمدرضا گلزار و مهناز افشار، موفق شد به فروش قابل توجهی نیز دست پیدا کند. حالا و پس از گذشت نزدیک به ده سال، تهمینه میلانی قسمت دوم این فیلم را ساخته است. قسمت دومی که در اغلب لحظات تکرار بی‌مزه همان فیلم اول است و پس از گذشت این همه سال، هیچ پیشرفتی در نگاه حاکم بر آن دیده نمی‌شود، که هیچ؛ از دیدگاه پایه‌ای حاکم بر آن فیلم و نظریه کودک درون هم در آن نشانی نیست. در این مدت به واسطه تحولات اجتماعی و فرهنگی، روابط زناشویی نیز دچار تغییر شده‌اند؛ اما به نظر می‌رسد که سازنده آتش‌بس هنوز در حال و هوای ده سال گذشته سیر می‌کند. در آتش‌بس 2 با زوجی طرف هستیم که دارای فرزند نیز هستند. یک زوج لوس و در مواردی ابله که معمولا یک جمله را همزمان با هم تکرار می‌کنند و سطح درگیری‌ها و اختلاف‌های‌شان آدم را یاد دعوای بچه مدرسی‌ها می‌اندازد. واقعا برخی از مشکلاتی که این فیلم به آن‌ها می‌پردازد به اندازه‌ای سطح پایین و بچه‌گانه هستند که بعید است در زندگی مشترک دو انسان بالغ با آن‌ها رو‌به‌رو شویم. مشکلاتی که می‌توان با اندکی منطق آن‌ها را حل کرد، اما زوج این فیلم چند سال درگیرشان هستند. شاید باورش سخت باشد اما زوج این فیلم حتی سر حمام رفتن نیز با هم جدل می‌کنند!
آتش‌بس 2 بیش‌تر به یک ویترین می‌ماند. البته که شیک و خوش آب و رنگ بودن برای فیلم یک نکته مثبت است. اما این‌که هرچیزی در فیلم نقش تزئینی داشته باشد، بدون شک نقطه ضعف بزرگی محسوب می‌شود. در این‌جا منطق فیلم‌نامه کاملا فدای به تصویر کشیدن موقعیت‌هایی شده که فیلم‌نامه‌نویس بدون در نظر گرفتن سیر درست وقایع، آن‌ها را پشت هم قرار داده است. به طور مثال شخصیت زن در حالی به یک باره لنگ چند هزار تومان پول می‌شود که سکانس قبل داشت با شوهرش سر این‌که چرا 50 میلیون تومان پس‌اندازش را پنهان کرده جر و بحث می‌کرد! وقتی بخواهیم در زمانی محدود به ده‌ها مشکل زناشویی ریز و درشت پیش پا افتاده به شکل تیتروار اشاره کنیم، نتیجه بهتر از این نخواهد شد. در چنین شرایطی طبیعی هم هست که شاهد برنامه خاصی برای جمع‌بندی نهایی و به سرانجام رساندن خطوط داستانی نباشیم. برای همین، زوجی که به مدت ده سال همه‌اش در سر و کله هم می‌زدند و به هیچ عنوان با هم کنار نمی‌آمدند، با یک لبخند و سفر خارج از کشور زندگی برای‌شان شیرین می‌شود! باید پذیرفت که در این فیلم، نگاهِ تجاری کاملا بر نگاهِ اجتماعی غالب شده است. میلانی در نوشتن این فیلم‌نامه (اگر فیلمنامه‌ای در کار باشد!) کاملا از الگو و شیوه ده‌نمکی در اخراجی‌ها پیروی کرده است. ما این‌جا نیز برای جذب مخاطب شاهد شوخی‌های پیامکی و متوسل شدن به پ نه پ و تیکه‌های زیر شلواری هستیم. اخراجی‌ها و آتش‌بس ندارد. در هر دوی این فیلم‌ها سکانس‌ها بدون منطق روایی خاصی پشت هم چیده و تمام اصول دراماتیک قربانی انتقال حرف‌های فیلم‌نامه‌نویس شده‌اند. فروش خوب این فیلم نیز نشان می‌دهد که بخشی از الگوی فیلمنامه‌های ده‌نمکی (جوک و شعار به جای فیلم‌نامه) هم‌چنان در گیشه جواب می‌دهد!
در آتش‌بس 2 مثل دیگر آثار میلانی، شاهد پند و اندرزهای گوناگون هستیم. به هر حال تهمینه میلانی سینما را تریبونی می‌داند که باید از طریق آن شعارها و نصیحت‌هایش را به مخاطب انتقال دهد. حالا گاهی این کار را مانند واکنش پنجم تا حدی دراماتیزه می‌کند و گاهی نیز مانند همین فیلم، یک روان‌شناس می‌نشاند جلوی دوربین تا حرف‌هایش را به صورت کاملا گل درشت و بدون ظرافت منتقل کند. حرف‌های بسیار تکراری و از مد افتاده‌ای چون «به همسرتان بگویید دوستش دارید»، «توجه زیاد به مسائل مالی باعث از یاد رفتن نیازهای معنوی می‌شود» و «به فرزند خود به اندازه کافی توجه کنید.»
آتش‌بس 2 اگرچه می‌خواهد به مشکلات زناشویی در زندگی مدرن بپردازد، اما از لحاظ روان‌شناختی فیلمی به شدت کهنه است و ضریب هوشی مخاطب‌اش را مثل شخصیت‌هایش پایین فرض می‌کند! به همین دلیل هم هست که آدم را یاد برنامه‌های مشاوره صدا و سیما می‌اندازد. برنامه‌هایی چون گلبرگ که تا سال پیش از تلوزیون پخش می‌شد و حاج آقا دهنوی هم کارشناس آن بود. حرف‌های آقای دهنوی در آن برنامه گاهی هوشمندانه‌تر، مدرن‌تر و ساختارشکنانه‌تر از مشاور آتش بس ۲ با بازی آتیلا پسیانی جلوه می‌کند.
کافه سینما / آریان گلصورت .

• ممنون از کیمیا عزیز بابت ارسال خبر